
In de huisartsenpraktijk en de huisartsenpost kunnen assistenten, praktijkondersteuners, artsen en ander personeel werkdruk ervaren. Werkdruk is wat anders dan het druk hebben op je werk. Zolang je het kunt bolwerken, hoeft 'veel te doen hebben' niet tot problemen te leiden. Werkdruk is overigens niet altijd negatief, en kan ook nodig zijn om goed te presteren. De begrippen 'werkdruk' en 'werkstress' worden vaak door elkaar gebruikt. Essentieel hierbij is de balans tussen werkplezier en belastende factoren. Is dit uit balans dan is er sprake van werkdruk. Werkdruk kan stress veroorzaken. Werkdruk kan ontstaan door de toegenomen digitale communicatie: computers, internet, e-mail, mobiele telefonie, etc., maar ook door de toegenomen vraag naar zorg en de veranderde verhouding werk-privé.
Zorg er in ieder geval voor dat:
- het werk in evenwicht is met beschikbare tijd en middelen.
- er duidelijkheid is over de eisen binnen het werk (duidelijke taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden). Dit geldt in kwantitatieve zin (hoeveelheid werk, werktempo) maar ook in kwalitatieve zin (gewenste kwaliteit). Benut hierbij de functieomschrijving.
- patiënten weten wat zij van de medewerkers in de huisartsenpraktijk en -post mogen verwachten en waar zij te veel vragen.
- je als leidinggevende duidelijk maakt wat er van de medewerkers wordt verwacht en geef elkaar feedback, bijvoorbeeld tijdens een functionerings- of jaargesprek.
Werkdruk kan verschillend ervaren worden: wat de ene persoon prettig druk vindt, is voor de andere persoon echt te veel. Of er sprake is van werkdruk op een bepaalde afdeling kan vastgesteld worden door het voeren van interviews met medewerkers (individueel of in een groep) of door het afnemen van vragenlijsten, zoals de 'Checklist Signalen Oorzaken Werkdruk' uit de Arbocatalogus GGZ. Voorbeelden van maatregelen voor een aantal veel voorkomende oorzaken van werkdruk zijn te vinden in dezelfde Arbocatalogus: 'Checklist Mogelijke Werkdrukmaatregelen'.
Werkdruk.
Binnen het algemeen arbobeleid, moet de huisartsenpraktijk / huisartsenpost een beleid voeren gericht op voorkoming en indien dat niet mogelijk is beperking van werkdruk.
Minder stress leidt tot plezieriger werk met een hogere prestatie.
Benader werkdruk breed. Werkdruk kan met veel onderwerpen te maken hebben:
- de hoeveelheid werk;
- de herstelmogelijkheden;
- de lichamelijke en/of geestelijke belasting van het werk;
- eventuele klachten van patiënten of door de medewerker gemaakte fouten;
- inspraak en regelmogelijkheden;
- plezier in het werken en ontwikkelingsmogelijkheden;
- planning en hulpmiddelen;
- samenwerking en werktijden.
Naast deze oorzaken in het werk kan het ook mogelijk zijn dat er oorzaken buiten het werk liggen, zoals in de privésfeer. Kies voor een mix aan oplossingen: een combinatie van individuele, team- en organisatiemaatregelen heeft de voorkeur.
- Arbowet artikel 3 lid 2.
- Arbobesluit artikel 2.15.
Een korte omschrijving en een link naar de volledige teksten van de artikelen staan onder het wettelijk kader van de risicogroep.
- Checklist Werkdruk of werkstress. Klik door naar checklist voor individu, team of organisatie.
- Checklist mogelijke werkdrukmaatregelen individu. Klik door naar maatregelen voor individu, team of organisatie.
- Checklist Signalen Oorzaken Werkdruk (zie bijlage 1)
- Het serieus nemen van de klachten van de medewerkers is de belangrijkste succesfactor bij het aanpakken van ervaren werkdruk.
- Het serieus nemen van de eigen klachten is de belangrijkste succesfactor bij het aanpakken van de eigen ervaren werkdruk.
Maatregelen rondom werkdruk moeten in het team of bilateraal bespreekbaar worden gemaakt.