In deze arbocatalogus worden de volgende vormen van ongewenst gedrag uitgewerkt:
1) Agressie en geweld
Agressie en geweld komen helaas ook op de werkvloer voor. Het kan gaan om fysieke agressie en geweld, zoals bijvoorbeeld schoppen of slaan of verbale agressie en geweld, zoals bijvoorbeeld schelden of discriminatie. Ook psychische agressie (bedreigingen, pogingen tot intimidatie en onder druk zetten) komt voor. Dit kan veroorzaakt worden door mensen binnen de organisatie, zoals collega’s of leidinggevenden, maar veel vaker gaat het om buitenstaanders, zoals bijvoorbeeld klanten of patiënten. Al deze situaties kunnen leiden tot gezondheidsklachten als angstgevoelens, slaapstoornissen en psychosomatische klachten. Werkgevers zijn verplicht om een beleid te voeren dat erop gericht is om deze vorm van PSA te voorkomen of te beperken.
2) (Seksuele) intimidatie
Er is sprake van seksuele intimidatie als seksuele gunsten afgedwongen (lijken te) worden. Dit kan spelen tussen zowel leidinggevenden met ondergeschikten als mannelijke en vrouwelijke werknemers. Bij seksuele intimidatie hoeft het niet altijd om fysiek contact te gaan. Ook opmerkingen en gebaren kunnen als vervelend of bedreigend worden ervaren en de waardigheid van de ontvanger aantasten. Het gaat hierbij niet om de intentie van de dader, maar om hoe de ontvanger het ervaart. Hoe onschuldig een opmerking soms ook kan lijken, voor het slachtoffer kan het ernstige gevolgen hebben. Intimidatie wordt meestal genoemd in verband met seksuele intimidatie. Maar ook intimidatie in het algemeen kan niet worden getolereerd op de werkplek. In het algemeen onderscheid men drie vormen:
- Verbaal geweld. (Uit)Schelden, discrimineren, grof taalgebruik, buitengewoon hinderlijk gedrag.
- Psychisch geweld. Bijvoorbeeld dreigen met fysiek geweld, irriteren, voortdurend lastigvallen of achtervolgen, binnendringen in de werkruimten en ander intimiderend gedrag.
- Fysiek geweld. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om duwen, slaan, schoppen, mishandeling, diefstal, vernieling of beschadiging.
Het is bij de inventarisatie belangrijk om onderscheid tussen deze vormen van agressie en geweld te maken. Verbale agressie vergt namelijk een andere aanpak dan de meeste vormen van fysieke agressie.
3) Pesten
Pesten omvat alle vormen van intimiderend gedrag met een structureel karakter, van een of meerdere werknemers gericht tegen een werknemer of een groep van werknemers die zich niet kan of kunnen verdedigen tegen dit gedrag. Een belangrijk element van pesten is de herhaling in de tijd: het gaat bij pesten niet om een eenmalige gedraging. Het doel is het kwetsen en vernederen van een ander of anderen. Herhaalde kwetsing of vernedering kan uiteindelijk ook leiden tot werkstress.